By Maturzaki.pl 
Miłość była jednym z najczęściej podejmowanych tematów w literaturze Młodej Polski. Epoka ta, przypadająca na przełom XIX i XX wieku, charakteryzowała się silnym subiektywizmem, nastrojowością, dekadencją oraz fascynacją uczuciowością. Wśród wielu poetów tego okresu wyróżnia się Kazimierz Przerwa-Tetmajer, który uczynił z miłości centralny motyw swojej liryki, ukazując ją w wielu odcieniach – od zmysłowego pożądania po melancholijną tęsknotę i egzystencjalny smutek.
Miłość cielesna i zmysłowa
Jednym z najbardziej charakterystycznych rysów poezji Tetmajera jest ukazanie miłości jako namiętnego, często przelotnego przeżycia, skupionego na cielesności i zmysłowym doznaniu. W takich utworach jak „Lubię, kiedy kobieta…” poeta celebruje kobiece piękno, zmysłowość i fizyczne spełnienie:
„Lubię, kiedy kobieta omdlewa w objęciu,
kiedy w lubieżnym zwisa przez ramię przegięciu…”
Wiersz ten jest przykładem erotyzmu typowego dla dekadencji, gdzie miłość nie łączy dusz, lecz ciał. Kobieta staje się obiektem pożądania, a uczucie zostaje zredukowane do aktu cielesnego. Widać tu wpływ filozofii Schopenhauera i Nietzschego, które podkreślają biologiczny wymiar miłości i jej instynktowny charakter.
Miłość jako cierpienie i tęsknota
W twórczości Tetmajera pojawia się również miłość nieszczęśliwa, nieosiągalna lub przemijająca. Taki obraz znajdziemy na przykład w wierszu „Melancholia”, gdzie dominuje nastrój smutku, niespełnienia i nostalgii. Miłość jawi się jako uczucie bolesne, często pozbawione wzajemności, będące źródłem cierpienia:
„Zgasły już ognie, zgasły — z serca i z oczu,
I życie moje staje się snem…”
Poeta ukazuje tu miłość jako doświadczenie niszczące, wypalające emocje i zostawiające po sobie pustkę. Ten ton melancholii i depresji wpisuje się w typową dla Młodej Polski dekadencką postawę, która widzi świat jako miejsce cierpienia i przemijania.
Idealizacja i duchowe uniesienie
Choć Tetmajer często skupia się na fizyczności i bólu istnienia, nie brakuje w jego poezji również prób ukazania miłości jako uczucia czystego i duchowego. W niektórych utworach kobieta staje się uosobieniem ideału – kimś, kto wznosi podmiot liryczny ponad codzienność, pozwala mu uciec od przyziemnych trosk. Jest to bliskie symbolizmowi, który dążył do uchwycenia niewyrażalnych stanów ducha i tajemnicy istnienia.
Wnioski
Miłość w poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera – a szerzej: w poezji młodopolskiej – to uczucie wielowymiarowe. Może być źródłem zarówno rozkoszy, jak i bólu. Może mieć charakter zmysłowy lub duchowy, być spełniona lub tragicznie niespełniona. U Tetmajera miłość staje się nie tylko tematem literackim, ale też formą wyrazu epoki – epoki pełnej niepokoju, sprzecznych uczuć i poszukiwania sensu w świecie pełnym dekadencji i zmierzchu tradycyjnych wartości.