Jak wyglądają praktyki zawodowe na studiach podyplomowych z neurologopedii?

Praktyki zawodowe na studiach z neurologopedii to etap, w którym wiedza z sali wykładowej zostaje skonfrontowana z realną pracą z pacjentem. Dla nauczyciela oznacza to wejście w świat diagnozy i terapii, uzupełniające dotychczasowe doświadczenia z klasy. Właśnie w trakcie praktyk wiele osób po raz pierwszy dostrzega, jak ściśle środowisko szkolne splata się z codziennością gabinetu neurologopedycznego.

Gdzie można odbyć praktyki neurologopedyczne?

Podczas studiów podyplomowych z neurologopedii (https://www.ire-studia.edu.pl/studia-podyplomowe/dla-nauczycieli/neurologopedia/) nie wskazuje się jednej, sztywno określonej placówki do odbywania praktyk. Programy obejmują zazwyczaj kilka typów miejsc, tak aby praktykant miał wgląd w różne etapy pracy z pacjentem. Zwykle praktyka łączy środowisko medyczne i edukacyjne, co umożliwia obserwację drogi od diagnozy do terapii wspierającej funkcjonowanie w szkole. Najczęstsze miejsca odbywania praktyk to m.in.:

• oddziały neurologiczne i rehabilitacyjne w szpitalach – umożliwiają obserwację pacjentów po urazach, udarach oraz z chorobami neurodegeneracyjnymi,
• poradnie neurologopedyczne oraz poradnie psychologiczno-pedagogiczne – stanowią przestrzeń diagnozy i terapii dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym,
• ośrodki wczesnego wspomagania rozwoju – dają możliwość kontaktu z najmłodszymi dziećmi z opóźnieniem rozwoju mowy, niepełnosprawnościami sprzężonymi i zaburzeniami ze spektrum autyzmu,
• specjalistyczne placówki edukacyjne i szkoły specjalne – pozwalają obserwować organizację pracy „jeden na jeden”, kontakt z rodzicami, planowanie terapii oraz budowanie relacji z pacjentem,
• domy pomocy społecznej, oddziały dzienne, placówki opiekuńczo-lecznicze – są szczególnie istotne z perspektywy rozumienia komunikacji osób dorosłych z afazją, chorobą Alzheimera czy innymi chorobami neurodegeneracyjnymi.

Jak przebiega praktyka zawodowa na kierunku neurologopedia?

W wielu ośrodkach szkoleniowych, w tym w Instytucie Rozwoju Edukacji (https://www.ire-studia.edu.pl/), praktyka rozpoczyna się od obserwacji pracy doświadczonego neurologopedy. Praktykant śledzi przebieg wywiadu, dobór narzędzi diagnostycznych, organizację gabinetu oraz sposób prowadzenia rozmów z rodziną. Kolejny etap polega na stopniowym przejmowaniu wybranych elementów zajęć pod kontrolą opiekuna.

Stałym elementem jest prowadzenie rzetelnej dokumentacji, czyli dziennika, notatek z obserwacji i opisów przypadków. Innym istotnym etapem praktyk na studiach (również studiach podyplomowych) z neurologopedii pozostają konsultacje zespołowe z lekarzami, psychologami, fizjoterapeutami i nauczycielami. Uzgadnianie wspólnych rekomendacji przekłada się bezpośrednio na sposób organizacji wsparcia dla ucznia w szkole.

Jakie umiejętności zdobywa się podczas praktyk?

Najbardziej widocznym efektem praktyk jest rozwój umiejętności diagnostycznych w obszarze zaburzeń mowy, połykania i komunikacji. Praktykant poznaje kryteria oceny funkcji orofacjalnych, analizuje próby połykania, interpretuje wyniki testów językowych oraz obserwuje zachowania komunikacyjne. Zestawienie danych klinicznych z obrazem funkcjonowania w klasie ułatwia odróżnianie trudności o podłożu neurologicznym od problemów wynikających z warunków środowiskowych.

Równolegle rozwijane są kompetencje związane ze współpracą w zespole. Praktyki wymagają formułowania pytań do specjalistów, prezentowania obserwacji i udziału w zespołach planujących pomoc psychologiczno-pedagogiczną. Umiejętność precyzyjnego opisu sytuacji klinicznej sprzyja tworzeniu zaleceń, które można wdrożyć w klasie bez oderwania od realiów szkoły.

Znaczną część praktyk zajmuje również praca z dokumentacją. Opisywanie funkcjonowania pacjenta, rejestrowanie reakcji na ćwiczenia i formułowanie wniosków terapeutycznych kształtuje język specjalistyczny. Ten sposób notowania obserwacji podnosi jakość raportów szkolnych, kart obserwacji i indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych.

Praktyki zawodowe na kierunku „Neurologopedia” (studia podyplomowe) domykają proces kształcenia i nadają wiedzy teoretycznej realny wymiar pracy z uczniem oraz pacjentem. Efektem staje się bardziej świadome planowanie wsparcia w szkole, lepsze wykorzystanie zaleceń terapeutycznych i wyższa jakość działań na rzecz uczniów z zaburzeniami mowy, połykania i komunikacji.